Przednie zawieszenie motocykla Junak

Amortyzatory i lagi Junaka. Kolejny element ważny dla bezpieczeństwa prowadzenia motocykla

Przednie zawieszenie Junaka składa się z dwóch lag, osadzonych w dolnej i górnej półce, współpracujących z goleniami za pośrednictwem tulei ślizgowych wykonanych z brązu. Zawieszenie przednie Junaka posiada jedną zasadniczą wadę, otórz nie posiada skutecznego tłumienia olejowego. Zostało zaprojektowane przez konstruktorów naprawdę nowocześnie w porównaniu do wielu konstrukcji tamtego okresu. Popularne trapezowe zawieszenia, lub inne jeszcze przedwojenne rozwiązania, wyprzedzono tworząc zawieszenie teleskopowo olejowe. Materiał zastosowany do produkcji lag w zamierzeniu konstruktorów to stal 40 H przeznaczona do obróbki cieplno-chemicznej. Niestety większość motocykli, które trafiło do sprzedarzy w naszym kraju, to egzemplarze wyprodukowane z pominięciem tej obróbki. Brak odpowiedniej obróbki w znacznym stopniu przyczyniał sie do tego, że lagi zużywały się znacznie szybciej, niż zakładali konstruktorzy. Dodatkowy wpływ na ten fakt miała również ich długość oraz znaczny kąt pochylenia główki ramy. Dla porównania w motocyklu BMW czy M 72 długość lagi wynosi 540 mm zaś w Junaku 620mm. Pominięcie procesu ulepszania cieplnego stanowiło pierwszą wadę rzutującą na znaczne skrócenie żywotności elementów układu. Kolejnym elementem wpływającym na wady w pracy zawieszenia, jest ewidentny brak skutecznego tłumienia olejowego, które niwelowało by agresywne skoki a nierzadko maksymalne rozłożenie układu. Objawia się ono głośnym stukiem teleskopów wypchniętych przez sprężyny, w momencie utraty styku koła z nawierzchnią.

Demontując dziesiątki przednich zawieszeń w Junaku naprawdę zauważalny staje się fakt znacznego wyrobienia goleni w dolnej części, gdzie nacisk jest największy przy maksymalnym złożeniu układu. Zużucie to uniemożliwia naprawę goleni z powodu braku właściwego naddatku materiału. Przednie lagi większości przypadków nie kwalifikują się do naprawy ponieważ:

Uległy przegięciu w czasie uderzenia, lub innych okoliczności losowych, przez co nie można dokładnie ich wyprostować.
Ubytki materiału na części roboczej są znaczne po przeszlifowaniu nie można dobrać uszczelnienia.

Zważając na wszelkie spostrzeżenia, oraz uwagi motocyklistów współcześnie użytkujących motocykl Junak, podjąłem decyzję o dorobieniu owych części jako zamienniki. Części te są nowe jednak w żaden sposób swym kształtem i wymiarami nie odbiegają od części orginalnych wykonanych przez producenta. Dorobiliśmy więc lagi zgodne co do wymiarów z oryginalnymi przeznaczone dla fanów oryginału.

Idąc o krok dalej, chcąc wydłużyć czas bezawaryjnej pracy, materiał został poddany analizie chemicznej i na jej podstawie przygotowano odpowiedni proces ulepszenia cieplnego. Lagi wytoczone z odpowiednim naddatkiem zostały poddane procesowi nawęglania, a następnie hartowania. Uwzględnieniono również ochronę gwintów podczas tych procesów w celu uniknięcia tak zwanego przewęglenia podczas dyfuzji, mogącego spowodować przehartowanie gwintu a co za tym idzie jego znaczne osłabienie zmęczeniowe. W procesie technologicznym uwzględnione zostało również pozycjonowanie materiału, tak aby uniknąć przegięć w czasie obróbki w piecu hartowniczym. Mając na uwadze fakt iż lagi stanowią przednią konstrukcję nośną pojazdu i narażone są w czasie jazdy na działanie dużych siły gnących, obróbka taka jest w pełni zasadna. Po wyszlifowaniu naddatku otrzymujemy powierzchniową warstwę utwardzona na głębokość 0,6 do 0,8mm, charakteryzującą sie bardzo dobrą odpornościa na ścieranie, przy zachowaniu odpowiednich parametrów na większej głebokości. Mówiąc prościej laga wewnątrz jest miękka, na powierzchni roboczej utwardzona do ok. 40 HRC, co zapewnia bezpieczeństwo jazdy oraz wysoką trwałość powierzchni współpracujących z tulejami ślizgowymi.

Golenie wykonałem z materiału na siłowniki hydrauliczne o podwyższonej twardości. Otwory zostały wykonane w tolerancji h9, co zapewnia prawidłową współpracę z pozostałymi elementami oraz daje małe możliwości usprawnień tego elementu. Możliwe jest np. wytoczenie goleni o 1mm grubszą ścianką, co podnosi odporność na zewnętrzne uszkodzenia mechaniczne. Mocowanie błotnika zostało dorobione od nowa i wspawane w specjalnie dorobionym do tego uchwycie. Wykonujemy dwa typy goleni, co przedstawiają zdjęcia poniżej.

Odlewy główek dolnych zastosowałem oryginalne z powodów ekonomicznych. Odlanie nowych końcówek znacznie podrożyło by koszty zawieszenia, a chciałbym aby zawieszenie było dostępne dla jak największej grupy Junakowców. W wielu przypadkach końcówki goleni nie uległy zużyciu ani uszkodzeniu, to też z powodzeniem można je zastosować ponownie wspawując do nowo wytoczonych goleni.

Idąc z duchem czasu materiał na tuleje został dobrany z grupy tworzyw poliamidowych, o parametrach znacznie wyższych na ścieranie niż stosowany w oryginale brąz. Dodatkowe znaczenie ma tu też cena rynkowa brązu, gdzie zakupienie samego materiału w skrajnych przypadkach potrafi przekroczyć cenę już gotowych do montażu tulei z tworzyw poliamidowych. Podwyższona twardość zastosowanych materiałów, oraz przeprowadzenie procesów wyżej opisanych, sprzyja prawidłowej wsółpracy tego tworzywa z pozostałymi elementami układu. Oczywiście klientom chcącym zachować dobór materiału według oryginału, oferujemy możliwość wykonania tulei z brązu B 101.
W czasie pracy zawieszenia najtrudniej uszczelnić jest gwint pomiędzy szklanką a golenią. Widziałem przeróżne patenty, czasem teflonową taśmę, czasem pakuły hydrauliczne, czasem farbę lub wszelkiego typu kleje. Ja uszczelniając to połączenie, zastosowałem produkt firmy LOCTITE.

Rozwiązanie takie sprawdziło sie idealnie, przez wiele kilometrów w kilku zawieszeniach. Praktyka pokazała swoje, więc z powodzeniem polecam ten produkt do uszczelniania gwintu szklanek z goleniami przednimi.
Ostatnim elementem układanki było poprawienie tłumienia olejowego, bez znacznej zmiany zewnętrznej całej konstrukcji. W oparciu o powszechnie stosowane w motoryzacji zasady działania siłowników hydraulicznych, oraz rozwiązań zastosowanych choćby w oryginalnych amortyzatorach tylnych Junaka, czy też tłumikach przednich motocykli BSA opracowany został prosty w działaniu i jednocześnie skuteczny tłumik olejowy, konstrukcyjnie dopasowany do wymiarów podzespołów motocykla Junak. Na pewno nie jest to "odkrycie ameryki", a nazwanie patentem rozwiązań technicznych stosowanych powszechnie w motoryzacji od dziesiątek lat jest daleko idą przesadą. Niemniej jednak tłumik sprawdził się i w ten prosty sposób, powstał element, który w znacznym stopniu poprawia pracę przedniego zawieszenia w Junaku.
Produkt oferujemy dowolnie według życzenia klienta.

Powierzchnie robocze są szlifowane, co zapewnia właściwy kąt prowadzenia, oraz szczelność podkładki zamykającej z tłumikiem.

Jednocześnie dla fanów oryginału, mamy w ofercie nowo dorobione nakrętki wykonane w zgodzie z orginalnymi wymiarami.

W efekcie powstało kompletne, sprawnie działające zawieszenie z tłumieniem olejowym do Junaka. Części oferowane są pojedynczo lub z podziałem na poszczególne elementy. Wszystkie zostały wykonane z zachowaniem orginalnych wymiarów z jednoczesnym zastosowaniem wyżej opisanych uspranień, bądź procesów jako repliki umożliwiające naprawę pojazdu. Zapewne wielu sceptyków z przeróżnych powodów okrzyknie ten produkt jako zły. Im właśnie życzę powodzenia w reanimacji wyeksploatowanych, bądź w przeróżny spsob uszkodzonych części. Natomiast fanom jazdy na Junaku umożliwiając naprawę przedniego zawieszenia życzę szerokiej drogi.

Pozdrawiam

\| Szlif cylindra	\| Regeneracja głowic	\| Anodowanie tłoków
\| Części motocyklowe	\| Układy wydechowe	\| Instalacje elektryczne
\| Polerowanie	\| Szkiełkowanie	\| Chromowanie
\| Motocykle polskie	\| Motocykle czechosłowackie	\| Motocykle radzieckie